Қостанай облысы әкімдігі білім басқармасының «Бейімбет Майлин ауданы білім бөлімінің
№ 2 Тобыл жалпы білім беретін мектебі» КММ
КГУ «Тобольская общеобразовательная школа №2 отдела образования района Беимбета Майлина» Управления образования акимата Костанайской области
Қостанай облысы әкімдігі білім басқармасының «Бейімбет Майлин ауданы білім бөлімінің
№ 2 Тобыл жалпы білім беретін мектебі» КММ
КГУ «Тобольская общеобразовательная школа №2 отдела образования района Беимбета Майлина» Управления образования акимата Костанайской области
✔️ 2025 жылғы 30 сәуірде ҚР Оқу-ағарту министрлігі жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға тәлімгер болғысы келетін азаматтар үшін міндетті оқытуды енгізетін бұйрық шығарды. Оқу курсын аяқтағаннан кейін, тәлімгерге біліктілігін растайтын сертификат беріледі.
📝 Оқытуды тәлімгерлікпен айналысатын ұйымдар жүргізеді. Кандидаттар жазбаша өтініш беріп, қажетті құжаттарды тапсырады. Оқу ұзақтығы екі аптадан аспайды. Курсты аяқтаған соң тестілеу өткізіледі, оны сәтті тапсырған азаматтарға сертификат беріледі.
«Тәлімгерлерді міндетті сертификаттау — ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға сапалы қолдау көрсетуді қамтамасыз етудің маңызды қадамы. Дайындықтан өткен тәлімгерлер балалардың әлеуметтенуіне және ересек өмірге дайындығына тиімді көмектесе алады деп сенеміз», — деп атап өтті ҚР Оқу-ағарту министрлігі Балалардың құқықтарын қорғау комитетінің төрағасы Насымжан Оспанова.
💡 Тәлімгер болуға үміткер — ҚР кәмелетке толған азаматы, қорғаншылар мен қамқоршыларға қойылатын талаптарға сәйкес келуі тиіс. Тәлімгерлік қызмет ақысыз түрде жүзеге асырылады және 10 жастан асқан, жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымдарында тәрбиеленіп жатқан балаларға қолдау көрсетуге бағытталған.
❗️ Еске салсақ, Қазақстанда тәлімгерлік институты 2024 жылы енгізілген болатын. Оның мақсаты — жетім және ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға жеке қолдау көрсету. Бұл механизм тәрбиеленушілерді өз бетінше өмір сүруге дайындауға ықпал етеді.
✔️ Қазақстанда білім беру инфрақұрылымын жаңғырту қарқынды жүргізілуде. 2025 жылдың басынан бері елімізде мектепке дейінгі, орта, арнайы, инклюзивті және қосымша білім беру салаларында 150-ге жуық жаңа нысан пайдалануға берілді.
📊 Тек мектепке дейінгі оқыту мен тәрбиелеу жүйесінде соңғы төрт айда 126 ұйым пайдалануға беріліп, шамамен 8,5 мың жаңа орын ашылды. Ал балабақшаға бармайтын балалардың ата-аналарына арналған кеңес беру пункттерінің саны 4 100-ге жетті. Мұнда ата-аналарға баланы үй жағдайында тәрбиелеу және дамыту бойынша әдістемелік көмек көрсетіледі.
🏗️ Бүгінде өңірлерде 267 мың оқушы орнына арналған 232 жаңа мектептің құрылысы жүріп жатыр. Шығыс Қазақстан және Алматы облыстарында жаңа форматтағы үш мектеп ашылды.
✍🏻 Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес, 23 мектепте реновация жұмыстары басталды. Бұл жұмыстарға ғимарат қасбеттерін жаңарту, шатырлар мен терезелерді ауыстыру, су және электр жүйелерін жаңғырту, сондай-ақ мектеп аумағын абаттандыру кіреді. Жалпы, 2027 жылдың соңына дейін ұлттық реновация бағдарламасы аясында 1 231 мектеп жаңартылады деп жоспарлануда.
🔹 Инклюзивті және арнайы білім беру саласында үш жаңа мекеме ашылды. Соның ішінде Ұлытау облысындағы аутизм орталығының іске қосылуына байланысты арнайы мекемелер саны 496-дан 504-ке жетті. Сонымен қатар, жалпы білім беретін мектептер жанынан ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларға арналған 121 қолдау кабинеті ашылды. Қазіргі таңда еліміздегі мектептердің 90 пайызы инклюзивті білім беруге қажетті жағдайлармен жабдықталған.
📍 Ірі жобалар қатарында – Солтүстік Қазақстан, Шығыс Қазақстан, Павлодар облыстарында, сондай-ақ Алматы мен Шымкент қалаларында ашылған алты қосымша білім беру нысаны бар. Ал маусым айында Ақтөбе және Жетісу облыстарында екі заманауи балаларды сауықтыру орталығы іске қосылады.
📌 Оқу-ағарту министрлігі жазғы науқанға дайындықты бастады.
✅ 2025 жылдың жазғы кезеңінде сауықтыру, демалыс және жұмыспен қамтудың түрлі бағдарламаларымен 3,1 млн баланы қамту жоспарлануда. Оның ішінде 500 мыңнан астамы әлеуметтік осал санаттағы балалар. «Қазақстан халқына» қорының қолдауымен 10 мың бала тегін демалуға мүмкіндік алады.
⏩ Барлық ұйымдастырушылық мәселелер 9 мемлекеттік органның бірлескен жоспары шеңберінде пысықталуда. Осы мақсатта республикалық және өңірлік штабтар құрылды. Биылғы жазда жұмысты бастауды жоспарлап отырған демалыс орталықтарының тізімі дайындалды.
🔵 Қауіпсіз және белсенді жазғы демалыс мәдениетін қалыптастыру үшін жадынамалар, нұсқаулықтар мен гайдбуктар дайындалып, тартылады.
✅ Қауіпсіздікті қамтамасыз етуге ерекше назар аударылады. Санитарлық нормалардың сақталуына, азық-түлік қауіпсіздігіне, сондай-ақ суда, орманда және спорт объектілерінде сақтық шараларына бақылау күшейтілді.
✅ Биыл барлығы 16 жыл бойы жұмыс істеу, 188 маусымдық, 10 мыңнан астам тамақтанатын және тамақтанбайтын мектеп жанындағы лагерьлерді, сондай-ақ 512 шатырлы және киіз үй лагерьлерін кезең-кезеңімен ашу жоспарланып отыр.
📌 2019 жылдан бастап елімізде 1200 жаңа мектепте 1 млн-нан астам оқушыны орынмен қамтамасыз еткен ауқымды инфрақұрылымдық жобалар іске асырылуда. Әсіресе, 2023 және 2024 жылдардағы нәтижелер 510 мың оқушы орны бар 422 мектеп пайдалануға берілген кезде ерекше маңызды иеленді.
⏩ Бұл көрсеткіштер 32 апатты және 71 үш ауысымды мектепті жою, сондай-ақ бүкіл еліміз бойынша 200 мектепте орын тапшылығы сияқты бірқатар негізгі мәселелерді шешуде нағыз серпіліс болды.
Апатты және үш ауысымды мектептердің мәселелерін шешу бойынша жүйелі жұмыс жалғасуда, оған кешенді шаралар, оның ішінде бюджет қаражаты есебінен және инвестициялар тарту кіреді.
☑️ Жүргізіліп жатқан реформалар аясындағы негізгі басым міндеттердің бірі – балаларды оқыту үшін қолайлы орта құру. Республикада «Жайлы мектеп» ауқымды жобасы іске асырылуда, заманауи ыңғайлы сыныптарды, спортпен айналысуға арналған залдарды, демалуға және шығармашылықпен айналысуға арналған кеңістікті қарастыратын инфрақұрылымның жаңа стандарттары әзірленуде.
🔆 Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша «Жайлы мектеп» ұлттық жобасы аясында елімізде 460 мың оқушыға арналған 217 мектептің құрылысы жүргізілуде. Бүгінгі таңда олардың 105-і пайдалануға берілді, тағы 112 жайлы мектеп 2025 жылдың соңына дейін аяқталады.
➤ Бұдан басқа, республикалық және жергілікті бюджеттер қаражаты, сондай-ақ жеке инвестицияларын тарту есебінен 92 мың оқушы орны бар 127 мектеп салынады.
⚡️ 2023 жылы сыбайлас жемқорлықтан тәркіленген қаражат есебінен қаржыландырылатын Білім беру инфрақұрылымын қолдау қорын құру да маңызды қадам болды. Аталған қордың арқасында 100 мыңға жуық оқушыға арналған 89 мектептің құрылысы қаржыландырылды. Оның ішінде 74,4 мың орындық 61 мектеп пайдалануға берілді.
➤ Сонымен қатар аудан орталықтары мен ауылдарда жеті бағыт бойынша 1000 мектепті жаңғырту жалғасуда. Соңғы үш жылда 4 мыңнан астам мектептің материалдық-техникалық базасы жаңартылды, 2 мыңнан астам мектепте робототехника, химия, биология, физика және STEM-пәндердің заманауи кабинеттері жасақталды.
🔆 Мектеп инфрақұрылымының бірыңғай заманауи форматына көшудің келесі кезеңі – мектептерді жаңарту. Президенттің тапсырмасына сәйкес, алдағы 3 жыл ішінде еліміздің барлық өңірлерінде мектептерді жаңарту жоспарлануда. Бүгінгі таңда 1 231 мектеп анықталды, олардың жартысынан көбі (54%) ауылдық жерлерде орналасқан. Жаңғырту жұмыстары аясында шатырды ауыстыру, қасбеттер мен терезелерді жаңарту, инженерлік коммуникацияларды — электрмен жабдықтау, жылыту, сумен жабдықтау, кәріз және желдетуді күрделі жөндеу жоспарланған. Сондай-ақ мектеп аумақтарын абаттандыру және көгалдандыру жүргізіледі.
📌 Оқу-ағарту министрлігі жазғы науқанға дайындықты бастады.
✅ 2025 жылдың жазғы кезеңінде сауықтыру, демалыс және жұмыспен қамтудың түрлі бағдарламаларымен 3,1 млн баланы қамту жоспарлануда. Оның ішінде 500 мыңнан астамы әлеуметтік осал санаттағы балалар. «Қазақстан халқына» қорының қолдауымен 10 мың бала тегін демалуға мүмкіндік алады.
⏩ Барлық ұйымдастырушылық мәселелер 9 мемлекеттік органның бірлескен жоспары шеңберінде пысықталуда. Осы мақсатта республикалық және өңірлік штабтар құрылды. Биылғы жазда жұмысты бастауды жоспарлап отырған демалыс орталықтарының тізімі дайындалды.
🔵 Қауіпсіз және белсенді жазғы демалыс мәдениетін қалыптастыру үшін жадынамалар, нұсқаулықтар мен гайдбуктар дайындалып, тартылады.
✅ Қауіпсіздікті қамтамасыз етуге ерекше назар аударылады. Санитарлық нормалардың сақталуына, азық-түлік қауіпсіздігіне, сондай-ақ суда, орманда және спорт объектілерінде сақтық шараларына бақылау күшейтілді.
✅ Биыл барлығы 16 жыл бойы жұмыс істеу, 188 маусымдық, 10 мыңнан астам тамақтанатын және тамақтанбайтын мектеп жанындағы лагерьлерді, сондай-ақ 512 шатырлы және киіз үй лагерьлерін кезең-кезеңімен ашу жоспарланып отыр.
📌 Елімізде алғаш рет ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау стандарты әзірленді. Мемлекеттік деңгейде білім берудің барлық деңгейлерінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды сүйемелдеуге жүйелі тәсіл бекітіледі.
🔆 «Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды кешенді қолдау туралы» Заң жобасы әзірленуде, ол отбасы мен баланы сүйемелдеуге бағытталған ведомствоаралық тетіктерді қамтитын болады.
🔷 Үздіксіз инклюзивті білім берудің ұлттық орталығын құру бойынша жұмыстар жүргізілуде. Еліміздегі мектептердің 90%-ында инклюзивті білім алу үшін жағдай жасалған, ал балаларды арнайы психологиялық-педагогикалық қолдаумен қамту 85%-Еліміздегі мектептердің 90%-ин инклюзивті білім алу үшін жағдай жасалған, ал балаларды арнайы психологиялық-педагогикалық қолдаумен қамту 85%-ға жетті жетті. Арнайы білім беру ұйымдарының желісі 504 бірлікке жетті. Мектептер жанынан ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды қолдаудың 121 кабинеті ашылды.
2024 жылы білім беру ұйымдарында заңнаманы жетілдіру шеңберінде:
➤ мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту, техникалық және кәсіптік білім беру деңгейлерінде «педагог-ассистент» штат бірлігі енгізілді; ➤ жалпы білім беру ұйымдарының үлгілік штаттары «арнайы педагог» лауазымы енгізілді; ➤ тірек-қимыл аппараты бұзылған балаларды физикалық сүйемелдеу үшін «білім беру ұйымдарындағы жеке көмекші» жаңа лауазымы енгізілді; ➤ психологиялық-медициналық-педагогикалық консультациялардың, психологиялық-педагогикалық түзету кабинеттерінің, оңалту орталықтарының және аутизм спектрі бұзылған балаларды қолдау орталықтарының жекелеген үлгілік штаттары бекітілді; ➤ аутизмі бар балаларды қолдау орталықтары «Дамуында проблемалары бар балалар мен жасөспірімдерді оңалту және әлеуметтік бейімдеу» мемлекеттік көрсетілетін қызмет берушілердің тізбесіне енгізілген; ➤ аутизмі бар балаларға арналған түзету компоненті мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу жоспарларына енгізілді.
✅ Еліміздің 11 өңірінде 18-де психологиялық-педагогикалық түзету кабинеттері ерте қолдау кабинеттері ашылды. Біліктілікті арттыру курстарымен ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалармен жұмыс істейтін 10 мыңнан астам педагог қамтылды.
⚡️ ТжКБ ұйымына оқуға түсу кезінде мүгедектігі бар адамдар қатарындағы азаматтар үшін қабылдау квотасының мөлшері 1-ден 10%-ға дейін ұлғайтылды.
🔵 Балаларды қорғауда жылдам әрі қауіпсіз байланыс орнату мақсатында мектептер мен колледждерде «111» байланыс орталығына қол жеткізуге мүмкіндік беретін QR-кодтар енгізілді. Бұл психологиялық, құқықтық және әлеуметтік көмекті жасырын түрде алуға мүмкіндік береді.
2025 жылы қамқоршылық органдарының штатын 2,5 есеге ұлғайту жоспарлануда. Сонымен қатар енді жетім балалардың тәлімгерлері психологиялық дайындықтан өтеді.
✅ Бұдан бөлек, мемлекет жекеменшік мектептерде оқитын бастауыш сынып оқушыларын тегін тамақпен қамтамасыз етуге 12 млрд теңгеден астам қаражат бөлді. Психологиялық қолдау орталықтары биыл 250 мыңнан астам оқушылар мен олардың отбасыларына көмек көрсетті.
📌 Мемлекет басшысының Жарлығымен 2025 жыл Жұмысшы мамандықтары жылы болып жарияланды. Бастамаларды іске асыру шеңберінде орта білім беру ұйымдарында алғаш рет кәсіп таңдауда және мектеп, колледж және жұмыс беруші арасындағы өзара іс-қимылды жолға қоюда оқушыларды жүйелі сүйемелдеу үшін педагог-кәсіптік бағдар беруші лауазымы ресми түрде енгізілді.
✅ Жоғары сынып оқушыларына жұмысшы біліктілігін беру бойынша пилоттық жоба іске асырылуда. Бастама мектеп білімінің практикалық бағытын күшейтуге және жастардың ерте жұмысқа орналасу мүмкіндіктерін қолдауға бағытталған. 11-сыныпты бітіргеннен кейін оқушылар тек аттестат қана емес, сонымен қатар орта техникалық білім туралы диплом алады. Бүгінгі таңда 905 түлек кәсіби біліктілік пен еңбек нарығына бірден шығу мүмкіндігін алып, колледж дипломымен оқуын аяқтады.
⏩ 2025 жылдың ақпан айында «Жұмысшы мамандықтар қаласы» фестивалінің алаңында Жұмысшы мамандықтар жылының салтанатты ашылуы өтті. 5 күнге созылған фестивальде 300-ден астам іс-шара өткізілді, колледждер мен кәсіпорындар арасында ынтымақтастық туралы 250 меморандумға қол қойылды, 30 мыңнан астам оқушыға кәсіби диагностика жүргізілді.
➤ Сондай-ақ техникалық және кәсіптік білім беру жүйесіндегі дарынды және болашағы зор студенттерді анықтау және қолдау, жоғары білікті мамандардың кадрлық резервін қалыптастыру мақсатында республикалық «Үздік – 100 студент» байқауы басталды.
➤ «JasSkills» және «JuniorSkills» байқауларына дайындық басталды, сондай-ақ «Мансап компасы» платформасында 100 мың оқушыны қамтитын кәсіби бағдарлау науқаны жүргізілуде.
🔆 Бүгінгі таңда елімізде 772 колледж кадрларын даярлау жүзеге асырылуда. Контингент барлығы 556 мың студентті құрайды, оның 85%-ы грант бойынша оқиды, ал мемлекеттік білім беру тапсырысының 65%-ы техникалық мамандықтарға бағытталған.
✔️ Мемлекеттік тапсырыс геология, энергетика, металлургия және машина жасау, көлік, байланыс, IT, құрылыс, педагогика және медицина, тау-кен және су салалары сияқты бағыттар бойынша ұлғайтылады.
⏩ Колледж студенттерін қолдау мақсатында стипендиялық төлемдердің мөлшері екі есеге ұлғайды: 2023 жылы – 50%, 2024 жылы – 50%, 300 мыңнан астам студент қамтылды. Мұқтаж студенттердің 87%-дан астамы жатақханаларда орынмен қамтамасыз етілген. 2019 жылдан 2023 жылға дейін 14,8 мың орындық 76 жатақхана, биыл тағы 2,5 мың орындық 11 жатақхана пайдалануға берілді. Бұдан басқа, мемлекеттік тапсырыс бойынша білім алушылар әлеуметтік қолдаумен – тамақпен және жол жүрумен қамтамасыз етілген. Бұл сөзсіз, белсенді халық арасында техникалық мамандықтарға қатысуға әсер етті.
➤ Колледждер 227 мамандық және 753 біліктілік бойынша білім беру бағдарламаларын жүзеге асырады.
➤ Кадрларды даярлау ел экономикасының 15 бағыты бойынша жүргізіледі, онда түлектердің жұмысқа орналасу пайызы орта есеппен 79%-ды құрайды, оның ішінде білім беру (80,3%), мұнай-газ саласы (64,9%), электр энергетикасы (79,6%), металлургия (77%), көлік (75,4%), құрылыс (82,7%), ауыл шаруашылығы (75%) және басқалары бар.
🔄 2025 жылғы 1 қыркүйектен бастап техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдары үшін жан басына шаққандағы қаржыландыру көлемі 2 есеге ұлғаяды. Жан басына шаққандағы нормативтік қаржыландырудың қолданыстағы әдістемесіне сәйкес 1 студентті оқытуға бөлінетін қаражаттың орташа мөлшері 437 мың теңгеге тең, енді ол орта есеппен 912 мың теңгені құрайды. Қаржыландырудың жаңа нормативі негізгі және ынталандырушы бөліктерден тұрады, бұл ретте ынталандырушы төлемдер нақты көрсеткіштерге қол жеткізген колледждерге беріледі. Қаржыландырудың жаңа жүйесі бәсекеге қабілетті мамандарды даярлауға, білім беру ұйымдарын заманауи материалдық-техникалық жабдықтармен жарақтандыруға, педагогтердің біліктілігін арттыру курстарын ұйымдастыруға мүмкіндік береді.